Түркістанда стоматологиялық көмекті қаржыландыру 18%-ға артты
Елімізде азаматтардың жекелеген санаттары үшін шұғыл және жоспарлы стоматологиялық көмекті қаржыландыру 18%-ға артты. Мысалы, 2023 жылы 4,1 млрд теңге болса, биылғы жылы 4,8 млрд теңге бөлінді. Осы ретте, «Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры» КЕАҚ Түркістан облысы бойынша филиалының директоры Исмаханбетов Бақыт Торғайбайұлына сұрақтар қойып, жауап алған едік.
-МӘМС есебінен кімдер тісті ақысыз емдетеді?
-ҚР ДСМ 2020 жылғы 21 қыркүйектегі «Шұғыл және жоспарлы стоматологиялық көмекке жататын халықтың жекелеген санаттарының тізбесін бекіту туралы» №106 бұйрығына сәйкес, стоматологиялық көмек МӘМС шеңберінде азаматтардың жекелеген санаттарына көрсетіледі. Бұл халықтың денсаулығын сақтауға және азаматтардың өмір сүру сапасын жақсартуға ықпал етеді, бұл стоматологиялық көмекті осал санаттағы адамдар үшін қол жетімді.
Стоматологиялық көмек жоспарлы және шұғыл тәртіпте 18 жасқа дейінгі балалар мен жүкті әйелдерге көрсетіледі.
Шұғыл тәртіпте азаматтардың жекелеген санаттарына: ҰОС ардагерлеріне; 1, 2, 3 топтағы мүгедектігі бар адамдар;атаулы әлеуметтік көмекті алушылар, жасы бойынша зейнеткерлер, инфекциялық, жұқпалы әлеуметтік мәні бар аурулармен және айналасындағылар үшін қауіп төндіретін аурулармен ауыратын науқастар, мүгедектігі бар балаға күтім жасайтын және бала кезінен бірінші топтағы мүгедектігі бар балаға күтім жасайтын жұмыс істемейтін адамдар, сондай-ақ «Алтын алқа», «Күміс алқа» алқаларымен марапатталған көпбалалы аналар.
-Жоспарлы стоматологиялық көмекке не кіреді?
-Жоспарлы стоматологиялық көмек – бұлауыз қуысының, тіс пен қызыл иектің саулығын сақтау үшін операциялық емдеушарасы. Атап айтсақ, тұрақты тексерулер, профилактикалық процедуралар, тісжегіні емдеу, тістерді жұлу (қарапайым және күрделі), химиялық қатайтылған композиттік материалдардан жасалған пломбаны дайындау және салу, фиссураларды тығыздағыштармен жабу, тағыда басқа профилактикалық және емдік шаралар.
-Шұғыл стоматологиялық көмекке не кіреді?
-Шұғыл стоматологиялық көмек амбулаториялық деңгейде консультациялық-диагностикалық көмек түрінде де, стационарлық жағдайда да көрсетілуі мүмкін. Бұған тісжегінің, пульпиттің, периодонтиттің, альвеолиттің, асқынған түрлерін емдеу, невралгияның, невриттің, стоматиттің жедел түрлерін емдеу, күрделі тісті жұлу, абсцесс аутопсиясы, одонтогенді кистаны жою,жақтың дислокациясын түзету, уақытша тістерді бөлу, қатерсіз өсінділер мен эпулисті жою, ерін және тіл тізгіні пластикасы МӘМС қаражаты есебінен жүзеге асырылады.
Егер амбулаториялық жағдайда көмек көрсету мүмкін болмаса, тіс дәрігері науқасты ауруханаға жібере алады.
Жедел ауруханаға жатқызу көрсеткіштеріне жедел немесе жедел қабыну аурулары, жақ-бет жарақаттары және қан кетулер жатады.
-Ортодонтиялық көмек МӘМС есебінен жүргізіледі ма?
-Иә. Ортодонтиялық көмек жақ-бет аумағының туа біткен патологиясы бар балаларға, аз қамтылған отбасылардан шыққан балаларға ҚР «Мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек туралы»заңына сәйкес, 6 жастан 12 жасқа дейінгі тіс-жақ аномалияларының әртүрлі түрлерімен көрсетіледі.
Атап айтқанда, жақ-бет аймағының туа біткен патологиясы бар балаларға тіс-жақ аномалияларын жою үшін аппаратты қолдану, сондай-ақ ортодонтиялық пластинаны қолдану арқылы тіс-жақ аномалияларының әртүрлі түрлері бар балаларға көрсетіледі.
-Ақысыз стоматологиялық көмекті қайдан алуға болады жәнекөмекті алу үшін емхананың учаскелік дәрігерінен жолдама қажет пе?
-Жоқ, емханадан жолдама талап етілмейді. Стоматологиялық көмекті емханалар жанындағы стоматологиялық кабинеттен де, әлеуметтік медициналық сақтандыру қорымен шарт жасасқан жеке стоматологиялық клиникалардан да алуға болады.
Стоматологиялық клиникалардың нақты тізімін қордың ресми сайтынан табуға болады msqory.kz бөлімде (басты-жеткізушілерге-медициналық қызметтерді сатып алу шартын орындау-ережелер мен құжаттар – 7.Стоматологиялық қызмет көрсетушілердің тізбесі)
Сондай-ақ, 1414 нөмірі бойынша Бірыңғай байланыс орталығына хабарласуға болады.
Түркістан облысы бойынша МӘМС шеңберінде стоматологиялық көмек көрсететін 118 медициналық ұйыммен шарттар жасалды.Оның ішінде, 97– жекеменшік, 21 – мемлекеттікемханалар мен ауруханалар.
-Мәселен, тісті емдеуден бұрын аллергиялық сынама жасау МӘМС үшін төленеді ме?
-Иә, МӘМС медициналық көрсетілімдер болған кезде рентгенографияны, аллергиялық сынақтарды және анестезияны қамтиды. Тіс дәрігерінен консультативтік парақ болған жағдайда тіркелген жері бойынша учаскелік дәрігер қосымша тексерулерге жолдама бере алады. Тісжегінің көптеген асқынулары бар 4 жасқа дейінгі балаларды санитарлық тазарту.Мүгедектігі бар және асқыну қаупі бар балаларды санациялау жалпы анестезиямен немесе седациямен жүргізіледі.Клиникада анестезиология және реаниматология лицензиясы болуы керек.
-Жүкті әйелдер мен балалар кәсіби тексерулерден өтеді ма?
-Ауыз қуысының профилактикалық тексеруінен өту үшін жүкті әйел жүктілік есебіне тұруы керек.Ол үшін жалпы практика дәрігері тіс дәрігеріне жолдама тағайындайды.Тіс дәрігері тексеру жүргізеді.Тексеру нәтижелері бойынша тіс дәрігері тегін емделуге жолдама береді.
Ал, балалардағы ауыз қуысының профилактикалық тексерулері жыл сайын 2 жастан 18 жасқа дейін жүргізіледі.Емханада жалпы практика дәрігерінен жолдама алу керек.Тіс дәрігері тексеру жүргізеді.Тексеру нәтижелері бойынша тіс дәрігері тегін емделуге жолдама береді.
-2023 жылдың 1 қаңтарынан бастап Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры стоматологиялық қызмет көрсету үшін стоматологиялық клиникалармен тікелей келісімшарттар жасай бастады, МӘМС есебінен стоматологиялық қызмет көрсетуде не өзгерді?
-Стоматологиялық көмек көрсету процесінде еш өзгеріс жоқ, пациенттер бұрынғыдай медициналық көмек алады. Тек келісімшартқа отыру әдісі яғни шарт жасасу жағы өзгерді. Бұған дейін стоматологиялық клиникалар өзара шартқа отыру арқылы қосалқы мердігер ретінде медициналық қызмет көрсетсе, 2023 жылдың 1 қаңтарынан бастап, Қор көрсетілген қызметтер көлемін бақылап, сапасына мониторинг жасау үшін тікелей осы клиникалармен шартқа отырды. Демек енді стоматологиялық клиникалар өздерінің қанша қызмет көрсеткенін және Қормен келісімшарт бойынша қанша қызмет көрсететінін өз бетінше қадағалап отыру керек. Бұрын бұнымен артылған жүктемеге қарамастан пациенттің тіркелген емханасы айналысып келді. Салдарынан пациент алмаған медициналық қызметті алды деп жазатын жағдайлар кездеседі. Қор сарапшылары бұны мониторинг жасаған кезде медициналық құжаттардан анықтады.
-МӘМС есебінен стоматологиялық көмек алу үшін сақтандыру мәртебесі қажет пе?
-Мұнда да басқа медициналық қызметтердегідей қағидатпен жұмыс істейді. Егер медициналық қызмет МӘМС жүйесінде көрсетілетін қызметтер тізіміне кірсе, мысалы, жоспарлы медициналық көмек алу үшін, сақтандыру мәртебесі міндетті түрде керек. Егер қызмет ТМККК тізімінде болса, мысалы, қатты ауырсыну болса, онда мәртебе қажет емес және медициналық қызмет тегін көрсетіледі. Пациенттер барлық медициналық қызмет түрлерін тек медициналық көрсеткіштер бойынша ғана ала алады.
Сондай-ақ, атап өтейік, жоспарлы стоматологиялық көмек алушылар – балалар мен жүкті әйелдер. Балалар – мемлекет жарна төлейтін азаматтардың бірінші жеңілдік санаты. Сонымен бірге жұмыс істемейтін жүкті әйелдер де жеңілдік санатына кіреді.
-Егер пациентке МӘМС есебінен стоматологиялық қызмет көрсетуден бас тартса немесе толық көлемде медициналық көмек көрсетілмесе не істеу керек?
-Бұл жағдайда осы клиниканың пациенттерді қолдау қызметіне хабарласу керек немесе Qoldau 24/7 мобильді қосымшасы, немесе 1414 нөмірі арқылы Медициналық сақтандыру қорына хабарласу керек.
