Түркістан облыстық клиникалық ауруханасында алғаш рет жасанды интеллекті бар робот арқылы мидың терең бөлігіндегі аймақтарға және созылмалы ауру түрлеріне ең ауыр ота түрі жасалды. Ота МӘМС пакеті есебінен жасалды. Ал науқастың паркинсонмен ауырғанына он жылдан астам уақыт болған. Осы уақыт аралығында дәрі-дәрмекпен жүріп, дертіне ем таппаған тұрғынның миына, дәрігерлер жасанды интелекті бар робот арқылы ота жасауға тоқталды.
Жалпы паркинсон ауруы кезінде мидың нейрондары бұзылады және өледі. Аурудың негізгі белгілері: қолдың дірілдеуі, қозғалыстың бәсеңдеуі немесе қозғалыстың бөгеліп қалуы, ауырсыну, қозғалыс динамикасы және психиканың бұзылуы сынды әрекеттер. Аурудың соңы мүгедектікке әкеледі. Статистикаға сүйенсек, ер адамдар әйелдерге қарағанда бұл ауруға жиі шалдығады.
Нейроорталықтың басшысы Асқар Бахтияровтың айтуынша, осыған дейін паркинсон ауруын дәрігерлер өздері өлшеп, үш кеңістіктегі мидың есебін оң- солы мен тереңдігін математикалық жолмен анықтауға байланысты көп уақыт жұмсалатын еді.
– Жалпы миға ота жасау ең нәзік ота түрі саналады. Оған арнайы навигация жүйесі мен жоспарлау станциясы керек. Ал роботта екі қондырғының қызметі үйлестірілген. Жасанды интелекттің өзінде навигациясымен жоспарлау станциясы да қарастырылған. Бүгінде біздің дәрігерлерге мидың 3D моделін жасап, керек нүктемізге дөп түсуге жол көрсететін ғылым жетімтігі жасанды робот, – дейді дәрігер.
Қытай елінен әкелінген бұл робот 0,5 милиметр дәлдікпен түседі. Яғни ағзаның ең терең, қол жетуі қиын тұстарын 100 пайыз анықтап, діттеген тұста емдеу шараларын жүргізеді. Дәрігерлердің айтуынша бұл уақытты үнемдеп, отаға дәлдік беріп, әрі қауіпсіз өтуін қадағалайды. Одан бөлек мидың сау бөліктеріне зиян келтіруден сақтайды. Дәрігерлер робот арқылы науқас миының түпкі бөлігін емдеп, кеуде тұсына кардио-стимулятор қойып берді
Қазіргі таңда бұл әдіс Орталық Азия елдерінің арасында тек Қазақстанда қолданылып жатыр. Сондықтан аталмыш ота барысын өзбекстандық нейрохирургтар да бақылады. Олар ота тәсілін тәжірбие жүзінде іске асырып, өз елдерінде де қолдануды жоспарлап отыр.
Айта кетейік, жасанды интеллекті бар роботтың көмегімен еліміздің барлық өнірлерінде күрделі оталар жасалатын болады. Бүгінде облыстық клиниканың дәрігерлері жасанды интеллект арқылы үш күрделі ота жасап үлгерді. Алдағы уақытта өңірде осы роботты қажет ететін науқастарға ота жасау жұмыстары жалғасады.